Παράθυρο σε κάποια μουσικότητα του λόγου - Εισήγηση του Κ. Καρούσου

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι, φίλες και φίλοι

΄΄Παράθυρο σε κάποια μουσικότητα του λόγου΄΄είναι δυνατόν ν΄ανοίξει κάθε δημιουργός

-κοινωνικός λειτουργός-ή απλός οδοιπόρος της ζωής ή δεινός στιχοπλόκος της καθημερι-

νότητας ή δεινός ή λιγότερο δεινός ακροβάτης της λεκτικής αξίας ή εννοιολογικής

ερμηνείας του στίχου και της λέξης ή κάποιας διαβατάρικης και μεταχρονικής-ηλικιακά-

αναζήτησης, της έκφρασης, της ιδέας, της ελευθερίας, και της ιδιότυπης ή προσωπικής του

ποιητικής ή άλλης στοχαστικής-βιωματικής του αποκωδικοποίησης. Το πεδίο της ζωής  

είναι απέραντο και πάντα πρόσφορο για νοηματικές-ποιητικές περιπτύξεις, με φρόνηση,

έρωτα,αμφισβήτηση,νοσταλγικό αυτοσαρκασμό και οραματική ανασύνθεση της ζωής,

ή ορμητική και συμμετοχική δράση στα κοινωνικά δρώμενα. Αυτή εκτιμώ η πολλαπλότητα

σκέψης πλανάται σε μια προσεγμένη ανάγνωση του βιβλίου ΄΄ Παράθυρο σε κάποια 

μουσικότητα του λόγου΄΄.Είναι-λοιπόν-κρίση-άποψη-ζύγισμα-συστολή-περίσκεψη-

βυθομέτρηση της πραγματικότητας και πάνω απ΄όλα η κατασταλαγμένη ουσία της ζωής

που οδηγεί στη λύτρωση και στη προσωπική τελείωση. Βέβαια ως κοινωνικό άτομο-

ο ποιητής εδώ-αντικρύζει τα γεγονότα από κάθε σκοπιά.1ον από τα κοινωνικά στοιχεία

εμβέλειας και αποδεκτικότητας του εκάστοτε γεγονότος, στη πορεία της ζωής και 2ον

από την ενδυνάμωση της ψυχής και της προσωπικότητας για συνέχεια και οδοιπορία,

που γίνεται-εξελισσόμενο-σε αυτοπείραμα συναντίληψης με τον συνοδοιπόρο και 

στόχος και περίσσευμα ψυχικής αποδέσμευσης--και βεβαίως-στοιχείο γνώσης και

εμπειρικής ευρυγνωσίας,που διευρύνουν κατά πολύ το ποιητικό αισθητήριο.

Γράφει ο ποιητής σελ.71 για τον Σωκράτη, σε μίαν αντιπαραβολή της ζωής ΄΄Δεν

καταδέχτηκε να ικετέψει //...Χαίρε εσύ, της αληθείας η κραταίωση // Γύρω σου

καταυγάζει τ΄ανέσπερο το φως΄΄. Το ηλικιακό του ρολόι-λες και χτυπάει πάντα-με την 

έναρξη του φωτός της ημέρας-όπως χτυπάει και στραγγίζει την ουσία της-και στο 

ελάχιστο του γεγονότος στο ποιητικό του κείμενο. Αυτό επισημαίνεται ποικιλότροπα

-ως πολυετή εμπειρία του-που βγαίνει επιτέλους με στίχους τραγωδιακής μορφής

και ρυθμού, επιμελημένης ροϊκής έκφρασης, αφού το στοιχείο της αρμονίας, είναι το

κατ΄εξοχήν στοιχείο -του δημιουργού-που συνοδεύει-δεκαετίες τώρα- τα πεπραγμένα

του, και όλο το μέγεθος της ιδιοσυστασιακής του και κοινωνικής-επιλογικής του και

αξιολογικής παρουσίας και αφομοίωσης. γράφει αυτοκρινόμενος σελ. 45 για τον 

δάσκαλο Απόστολο Γεωργιάδη ΄΄ Τύχη αγαθή, την άκρατη ορμή του // για την 

περιπέτεια, σταδιακά, ανέκοψε //...την επιστήμη του δικαίου γνώρισε // την 

ερωτεύτηκε ! της δόθηκε ...και την γονιμοποίησε //..μέσα στη δίνη της εγκόσμιας //

εναντιότροπης, εκεί // που το καλό και το κακό // αιώνια αντιπαλεύουν΄΄

Η πολύκεντρη βιωματική του ατζέντα επιστεγάζεται-μεταχρονικά-σε ποιητικές-

ψυχικές- και συναισθηματικές καταβολές φωτεινότητας και ουσιαστικοποιημένης

και επικαιροποιημένης εμπειρικής παρουσίας. Σα να σηκώνει αυτόβουλα, ένα πέπλο

αραχνούφαντης πλέξης, αργά και σταθερά και συνειδητά, για να δει και να 

διαπιστώσει την ακριβόλογη πράξη, και την αιωρούμενη αίσθηση μιας επιστημονικής

που αξίωσε ο χρόνος και η ζωή, να σαρκωθεί και να αναπαραχθεί ποιητικά, σαν

συμμαζεμένη-θάλεγα- παρακαταθήκη στους νεότερους. Ο ποιητής ακροβολίζεται,

άλλοτε μένα σπαραχτικό αλλά υπόγλυκο λόγο, άλλοτε μένα στοιχείο αποταγμένης

και προφητικής αναστήλωσης κοινωνικών γεγονότων και πεπραγμένων, άλλοτε

μένα διαισθητικής και νοσταλγικής νότας και αναρρίγησης βεβαιότητας και

αμεσότητας, άλλοτε μένα δυναμικό και καλοτάξιδο-διαλεκτικής οντότητας-στοιχείο,

άλλοτε με τη σεμνή επίγνωση μιας ανεξάντλητης εμπειριών οδοιπορείας,με 

συνάνθρωπη όμως αντίληψη και στοχαστική σπουδή,περιπλάνηση,γνωριμία,

αυτοσεβασμό και προσδόκιμη λαχτάρα εξωτερίκευσης και ερευνητικής-ταυτόχρονα-

διεισδυτικότητας, Ορισμένοι στίχοι -διάσπαρτοι-που αμποδένουν σ΄ ένα ποίημα, που

έμμεσα κάνουν μια ακόμη σκιτσογράφηση της προσωπικότητάς του.

΄΄σε χώρες άγνωστες // μ΄απρόοπτες κακοτοπιές //..αόριστες σταλαγματιές του 

δισταγμού // στον κόσμο της διαβατάρικης ζωής // εστοίχειωσ΄ η θωριά σου //..

δοξολογεί σεμνά // κι΄άγρυπνη αποδιώχνει κάθε κακό //..ανήσυχος ο νους 

αναζητά // κι η κριτική περίσκεψη // εγκρίνει κι απορρίπτει΄΄ Στο αυτοβιογραφικό 

ποίημά του ΄΄Μονοπάτι αχαρτογράφητο΄΄- ποίημα ιδεών-στόχων και διερευνητικής

-κοινωνικός απόηχος και προσωπικών του δεδομένων κατάθεση-τολμά να 

επισημάνει -στη διαπόρευση της ζωής-την αμείλικτη  διελκυστίνδα στην αναζήτηση

της αλήθειας. Έτσι  που η αλήθεια, ως το προφίλ της καθημερινότητας και το ζουμί

της αποσταγμένης μελέτης ,και διάθεσης, της επίμονης και αδιαφιλονίκητης σχέσης

[ του] με τον έσω κόσμο του ποιητή, γίνεται το πιο ώριμο στοιχείο-εμπλουτισμένης

αυτογνωσίας και στοχευμένης αυτοχαρτογράφισης. γράφει σελ. 29.΄΄Ανέλεγκτα

ασφαλής // κι όμως, απ΄την αβεβαιότητα // εμψυχωμένος και ακαταπόνητος! //

Αποδεχόμενος κάθε απρόοπτο! //..και η επίγνωση της άγνοιας //..φουσκώνει τα

πανιά της τράτας μου΄΄. Η φιλοσοφία και το στοιχείο της αυτογνωσίας στη ζωή

προϋποθέτει την ελευθερία στη σκέψη, στη δράση, και στη δημιουργία, Η αυτο-

γνωσία είναι διαρκής και αναγεννησιακή -εξελικτική διαδικασία, συνήθως

επώδυνη όταν γίνεται και ως έρευνα-μέσω μιας συνολικής-κοινωνικής

πραγματικότητας. Ο ποιητής εδώ εκπορεύεται ως δημιουργός, όχι από τις 

επιθυμητές σκοπιμότητες της ζωής, αλλά από υπαρξιακό και φιλοσοφικό στοχασμό.

Η πραγματικότητα της εποχής και ο τροχοφόρος ειρμός της ακουμπάει στην 

ευγενική άμιλλα και προσπάθεια, στην αντικειμενικότητα της κρίσης, που φέρνει

και την αξιοπρέπεια της συμμετοχής. Οπλίζεται από την γνωστική πλευρά της 

ζωής, ακονίζοντας την ηθική πλευρά των πραγμάτων, εισδύει ακόμα στη ζωή-

όχι σαν απόμαχος, αλλά για τα ποιητικά θέλγητρα της σοφίας κι ενός 

ανείπωτου έρωτα  για γνώση-έρευνα-αυτοπειθαρχία και διαρκή θεώρηση

των πραγμάτων ως της ΄΄αληθείας φιλοθεάμων΄΄.Η ουσία των πραγμάτων ,

συνεχίζει να περνάει από ένα κάνιστρο μόνιμης ερμηνείας και ανακάλυψης

της όποιας προοδευτικότητας ή άρνησης ή αποδεκτικότητας ή κοινωνικότητας

έχει το εκάστοτε γεγονός. γράφει στο ποίημα ΄΄της μητέρας πόλης΄΄ σελ.31-32

΄΄Μόνον ο νους μου δέχτηκε εκεί // πλούσιες και πρωτόγνωρες // εκπλήξεις και 

προκλήσεις // που σε περίσκεψη με πειθανάγκασαν // και μ΄έμαθαν // να απορώ

και ν΄αμφιβάλω //..Αρχοντική στην ανεξικακία σου // ήρεμη στην αυτοπεποίθησή

σου // Γνωρίζεις πως σ΄ανήκω // Έφυγα...μα τη συγκίνηση της μνήμης σου // 

είχα μαζί μου φυλαχτό //.. πάντα οικεία και φιλόξενη΄΄. Χαρακτηρίζεις κάτι ή 

κάποιον, με το περίσσευμα της ψυχής που διαθέτεις και μέσα μας-μετά την  

ανάγνωση-μένουν οι λέξεις- περίσκεψη-φιλόξενη-ανεξικακία-μνήμη-συγκίνηση!!

Αυτή η πολυπλευρικότητα και το πολυσχιδές στη κοινωνική-ποιητική θεώρηση

και απολαβή της ζωής, είναι προνόμιο-πάντα-μιας ατιθάσευτης και χαρακτηρι-

στικής όσο και περιηγητικής και συναισθηματικής-ψυχικής οδοιπορίας στα

δρώμενα της ζωής. Στα ανακύπτοντα δρώμενα, τα εξ αποστάσεως ή από κοντά

κρινόμενα, ο ποιητής τα σχολιάζει ποιητικά στο βιβλίο του, με τρόπο έντονης

εκφραστικής-νοηματικής περιεκτικότητας, βάζοντας ταυτόχρονα-τον ίδιο-

παρατηρητή και απολογητή, σχολιαστή και συμπερασματικό πρόσωπο. Δείγμα

γραφής΄΄ Πετώντας για την Ιαπωνία΄΄σελ. 34-35-36΄΄Σε μεταφυσικές ακρότητες // 

και κρίση αφοριστική // μην παρασύρεσαι αδιάλλακτα //..το εύτολμο ήθος κάθε

ανθρώπου // δεν ανακόπτουν! // Μήτε το νου του παραλύουν // πάντοτε

πρόθυμος // κι οδυνηρά απρόβλεπτος΄΄. Αυτή η μετάθεση, της όποιας επί μέρους

προσωπικής εικόνας,ταξιδίου,αναδρομικής εγρήγορσης και οραματικής ισορ-

ροπίας-σε μια πορεία ζωής, με τάχιστες και εναλλακτικές εμπειρικές ταλαντώ-

σεις,που διερευνάται και διευρύνεται ποιητικά και παίρνει σταδιακά μια συνολι-

κότητα κοινωνικής-ψυχολογικής ή άλλης παραμέτρου, δεν είναι απλό στοιχείο

ποιητικής ευρηματικότητας [ αποδεικνύουν βεβαίως όλους τους παραπάνω 

συλλογισμούς μου ] αλλά είναι κι΄ένα πολυετές [ επιμένω σ΄αυτό ] ταξίδεμα

αισθητικής και κοινωνικής και επιστημονικής γνώσης και απολαβής. Το μερικό

γεγονός, που παίρνει σάρκα και οστά ευρύτερης κοινωνικής διαδρομής και 

συμπεριφοράς, Αυτή -η πολύ μεταγενέστερη-όπως εδώ-ποιητική στόχευση,

προϋποθέτει ένα προικισμένο οίστρο, που ακούμπησε πεισματικά στην 

επιστήμη του-αλλά υπήρξε-και το βιβλίο το αποδεικνύει περίτρανα- ένας

γοητευτικός παράγοντας πολλών παραμέτρων συγκίνησης και έρευνας, με

ερωτόπαθο σθένος, μελέτη και αφοσίωση στα της ζωής .Που συνολικά και

ψυχικά -ολοκληρώθηκε και λυτρώθηκε και αποζημιώθηκε [ και πνευματικά

θάλεγα ] με την εν λόγω συλλογή ΄΄Παράθυρο σε κάποια μουσικότητα του

λόγου΄΄, Το αισθητικό αποτέλεσμα  του βιβλίου αποκτά -εκ των πραγμάτων-

πολυπλευρικότητα και αισθαντικότητα πολλαπλή, αφού εδώ μεταφέρεται-

πολλών δεκαετιών-όπως προανέφερα-συμπυκνωμένη γνώση, συναισθηματική

-προσωπική-κοινωνική-φιλοσοφική-ανθρωποκεντρική-ερευνητική και ποιητική.

Θα μου επιτρέψετε έναν ακόμη σχολιασμό σε καίριους στίχους του ποιητή. 

γράφει για την ΄΄πνευματική διάσταση του Θείου΄΄σελ. 60 ΄΄Λόγος και πνεύμα

είν΄ο Θεός // ισόρροπη των αντιθέτων αρμονία //..Σε ώρα περισυλλογής και 

μοναξιάς // θα τον αφουγκραστείς // ..και συνεχίζει σελ. 61 ΄΄ Ο φιλόσοφος δεν

νοιώθει φόβο //..δεν είναι όποιος // πλούτο και εξουσίας δύναμη // ν΄αδράξ΄

ορέγεται και μηχανεύεται //..με νου και ψυχή οραματίζεται //..μνήμες παλιές

τον συντροφεύουν // καινούργια ερεθίσματα // τον δρόμο του χαρτογραφούν΄΄

Με όλα τα παραπάνω που ειπώθηκαν, οι προσλαμβάνουσες κεραίες της ζωής

που καταυγάζουν την ανθρώπινη υπόσταση ποιητικά και αναλλοίωτα είναι

σίγουρα το μεγάλο και ηθικό αποκρυστάλλωμα που φέρει ο δημιουργός

ολοζωής και η ανταπόκριση αυτής της σχέσης του με το κοινωνικό γίγνεσθαι.

Συμπερασματικά-λοιπόν θεός-είναι -εν δυνάμει- ο ίδιος ο άνθρωπος, σε μια

πραγματικότητα κατακτημένης και ανταποδοτικής γνώσης και εμπειρίας και 

σοφίας για τη ζωή. Στοχαστής-φιλόσοφος και ερμηνευτής των αξιών της

ζωής, είναι αυτός που χαρογραφείται και συλλογάται και οραματίζεται και

λευτερώνεται στη δράση, στη συμμετοχή και στο αλληλέγγυο στοιχείο της 

συνεύρεσης. Καταφυγή του ποιητή -αλλά και ελπιδοφόρα προσέγγιση της 

ζωής, ο ακρογωνιαίος λίθος της δημιουργίας, αλλά και πομπός ευωχίας-

αδελφοποίησης και ισοτιμίας και ισονομίας. Αφυπνιστικός-λοιπόν-

παράγοντας η ποίηση-και ταυτόχρονα εγρήγορση-προσευχή-δικαστήριο

συνείδησης και βαθύς -εξομολογητικός πυρήνας της αλήθειας και της ζωής.

Αξιολογότατα τα σχέδια του βιβλίου που φιλοτέχνησε ο εκλεκτός φίλος και 

ποιητής Κώστας Ευαγγελάτος-στο πνεύμα -στο ρεαλισμό-και στην αισθητικό-

τητα των ποιημάτων του βιβλίου-Εύχομαι από καρδιάς υγεία-δημιουργία και

αισιοδοξία στη ζωή σας --Σας ευχαριστώ για την τιμή της παρουσίασης του 

Βιβλίου σας.

 Κώστας Καρούσος